Jak wybrać odpowiedni dociskacz?

Dociskacze, chociaż szeroko dostępne i odpowiednie do wielu zastosowań, są często niedoceniane i zwykle nie stanowią dla konstruktorów maszyn i urządzeń elementów pierwszego wyboru. Marcus Schneck prezentuje najlepsze praktyki stosowane w przypadku dociskaczy i objaśnia ich zalety dla użytkowników.

Zaciski typu G, zaciski mimośrodowe, zaciski z regulowanymi podporami dystansowymi, dociskacze centrujące - w zakresie rozwiązań mocowania i zaciskania elementów nie można narzekać na brak wyboru.

Jednak, podobnie jak jeden rozmiar nie pasuje do wszystkiego, tak samo jeden rodzaj zacisku nie sprawdza się we wszystkich zastosowaniach i często wpadamy w pułapkę stosowania zacisków, które znamy i których jesteśmy pewni.

To oczywiście naturalne, ponieważ jesteśmy silnie przywiązani do swoich nawyków. Niemniej jednak, ulegając rutynie, można ograniczyć wydajność oraz zwiększyć ryzyko powstania ewentualnych zagrożeń.

Przykładowo w jednym z największych obecnie realizowanych w Kanadzie projektów inżynieryjnych brakowało odpowiednich zacisków. Most Angus Macdonald w Halifaksie, znany jako «The Big Lift’, musiał być podniesiony w celu wymiany nawierzchni drogowej.

Podczas przeprowadzania prac remontowych omal nie doszło do wypadku - gdy pracownicy zaczęli usuwać zaciski, jeden odskoczył i upadł na powierzchnię mostu, ponieważ był poddany obciążeniu. Chociaż nikt nie został ranny, cały projekt został wstrzymany aż do momentu znalezienia optymalnego rozwiązania bezpieczeństwa.

Jest to oczywiście projekt inżynieryjny zakrojony na szeroką skalę, na który wpływ ma wiele złożonych czynników, ale obserwacja pozostaje aktualna - nieodpowiedni wybór zacisku może mieć negatywne konsekwencje zarówno dla wydajności pracy, jak i dla zdrowia oraz życia pracowników.

W tym miejscu do gry wchodzą dociskacze szybkomocujące. Chociaż są dostępne w wielu wykonaniach i formach, które pasują do różnorodnych zastosowań, nie są to najbardziej znane lub najczęściej stosowane zaciski w branży konstrukcyjnej - a z pewnością powinno rozważyć się używanie tych elementów standardowych na szerszą skalę.

Pewne mocowanie przy niewielkiej sile
Dociskacze szybkomocujące pozwalają uzyskać ogromną siłę docisku, a dzięki wykorzystaniu zasady dźwigni kolanowej mogą być obsługiwane przy bardzo małym użyciu siły ręcznej.

Zasada ta jest realizowana poprzez naciśnięcie «stawu kolanowego» dźwigni w celu zabezpieczenia przedmiotu. Kiedy trzy punkty «stawu kolanowego» znajdą się w jednej linii (gdy »kolano» jest wyprostowane i zablokowane) nie ma możliwości odblokowania zamocowanego przedmiotu przez siłę przeciwstawną.

W momencie przekroczenia centralnej martwej pozycji (wyrównania trzech przegubów/połączeń) zostaje zapewniona samoblokada, a jednocześnie siłę zacisku można regulować poprzez odpowiednie ustawienie śruby oporowej.

Dociskacze to optymalne rozwiązanie mocujące do przyrządów wiertarskich, spawalniczych, szlifierskich, stolarskich i inspekcyjnych. W branży przeróbki drzewa, dzięki możliwości regulowania siły zacisku, dociskacze chronią dociskany materiał przed ekstremalnymi deformacjami podczas klejenia lub montażu delikatnych arkuszy.

Ustalony sposób działania
Dociskacze działają w ustalony sposób. Są one pozycjonowane przed zaciśnięciem, a następnie dźwignia kolankowa jest pociągana w dół w celu blokady obiektu. Siła zacisku jest już wstępnie ustalona za pomocą regulacji śruby oporowej wewnątrz zacisku, co gwarantuje jej odpowiednią wartość.

To kontrastuje znacząco z innymi metodami mocowania, takimi jak zaciski typu G. Działają one na zasadzie ściskania i są dokręcane ręcznie, podobnie jak imadło.

Oczywiście tego typu zaciski wprowadzają czynnik ludzki, który zależy od własnego postrzegania siły docisku. To, co jedni uważają za dokręcone odpowiednio, inni mogą odczuwać jako niewystarczające. Mocowanie może być nawet zbyt słabe, co zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia wypadków.

Takie zaciski mogą być także trudne do poluzowania, jeśli zostały dokręcone zbyt mocno, co w konsekwencji prowadzi do nieefektywności. Zbyt mocne dokręcanie może także pozostawiać ślady na przedmiotach

Uniwersalne, ergonomiczne, samoregulujące się
Jednym z kluczowych atrybutów dociskaczy szybkomocujących jest ich uniwersalność. W ofercie norelem są one dostępne w wersji do blokowania w pionie, poziomie lub pod kątem, a także w dużych i małych rozmiarach. Dostępne są nawet w wersji push-pull (ciągnąco-pchającej) z podstawą.

Wszystko to oznacza, że dociskacze mogą być stosowane w praktycznie dowolnej aplikacji zaciskania, a co więcej - rękojeści można wyposażyć w ergonomiczne uchwyty. To ogranicza możliwość wystąpienia u operatorów powtarzających się urazów spowodowanych napięciem mięśni, szczególnie jeśli pracują oni z dużą ilością części i przy obróbce maszynowej.

Kolejną zaletą dociskaczy oferowanych przez norelem jest ich zdolność do samoregulacji. Takie dociskacze dopasowują się automatycznie do wysokości, szerokości lub głębokości obrabianego przedmiotu i zapewniają bezstopniową regulację pozycji zacisku w zakresie 35 mm, bez konieczności resetowania śruby dociskowej. Siła zacisku może być regulowana do wartości 1000 N przy użyciu śruby ustalającej pod dźwignią w zawiasie, dzięki czemu element obrabiany jest zabezpieczony w optymalny sposób.

Stosowanie dociskaczy samoregulujących się zalecane jest w przypadku pracy operatorów z dużymi partiami detali do frezowania lub obróbki elementów różniących się wielkością. Ogranicza to konieczność manualnego resetowania zacisków i regulacji śruby oporowej.

Poszukując wydajności konstrukcyjnej
Dwie najbardziej podstawowe zasady inżynierii to rozwiązywanie problemów i upraszczanie rozwiązań. Dociskacze spełniają oba te problemy, jeśli tylko podejdziemy do nich w odpowiedni sposób.

Konstruktorzy powinni zastanowić się, czy dociskacze nie mogłyby stanowić wydajniejszego i prostszego rozwiązania mocującego? Może zamiast używać wielu zacisków typu G (imadłowych) wystarczy skorzystać z jednego dociskacza?

W tym zakresie dociskacze nie tylko mogą być potencjalnie lepszym rozwiązaniem, ale także są w stanie ograniczać koszty. Mniejsze wydatki kapitałowe na zaciski, mniej wypadków i urazów związanych z napięciem mięśni oraz bardziej wydajna siła robocza oznaczają lepszą ogólną produktywność i wyższe zyski.

Więcej informacji dotyczących firmy norelem i oferty dociskaczy można znaleźć na stronie www.norelem.pl

  Zapytaj o więcej informacji…